Ảnh minh họa: WHO

Đây là thông điệp vừa được Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại khu vực châu Âu Hans Kluge đưa ra ngày 15/5, mở đầu cho Tuần lễ An toàn giao thông đường bộ toàn cầu lần thứ 7 do Liên hợp quốc phát động diễn ra từ ngày 15 - 21/5/2023.  

“Chúng ta phải cùng nhau tận dụng thời khắc này để suy nghĩ lại và hành động lại vì hạnh phúc của con người và hành tinh, cho hiện tại và cho các thế hệ tương lai” – quan chức Liên hợp quốc nhấn mạnh.

Theo ông Kluge, tai nạn giao thông đường bộ gây ra 70.000 ca tử vong và hàng trăm nghìn ca thương tích ở khu vực châu Âu mỗi năm. Trong đó, tai nạn giao thông đường bộ cướp đi sinh mạng của nhiều trẻ em và thanh niên từ 5 – 29 tuổi ở khu vực này hơn bất kỳ nguyên nhân đơn lẻ nào khác.

Đã có không ít tài liệu chứng minh rằng nhiều con đường được chia thành nhiều làn đường hơn đồng nghĩa với sự xuất hiện nhiều ô tô hơn. Kinh nghiệm từ các thành phố trên toàn thế giới cũng cho thấy việc mở rộng như vậy là không bền vững; mà lại dẫn đến nguy cơ tử vong, thương tật cho người tham gia giao thông, đồng thời góp phần gây tắc nghẽn giao thông. Chưa kể đến việc người tham gia giao thông phải trải qua thời gian di chuyển dài và các căng thẳng liên quan đến các hoạt động giao thông cũng như các bệnh không truyền nhiễm do chất lượng không khí kém, tiếng ồn và giảm cơ hội hoạt động thể chất, phát thải khí nhà kính làm biến đổi khí hậu…

Trong bối cảnh đó, theo ông Kluge, "một tầm nhìn mới về các hoạt động đi lại sẽ đòi hỏi phải xây dựng hoặc thiết kế lại đường xá và không gian công cộng cho mọi người; ưu tiên khả năng tiếp cận và nhu cầu di chuyển của những người dễ bị tổn thương nhất trước tác động của giao thông cơ giới, gồm: trẻ em, phụ nữ, người khuyết tật và người già”.

Điều kiện tiên quyết mà ông Kluge chỉ ra đối với "tầm nhìn mới" là tăng cường đầu tư vào các phương thức vận tải năng động, chẳng hạn như đi bộ, đi xe đạp và sử dụng các phương tiện giao thông công cộng; lên phương án quy hoạch đô thị cho phép tiếp cận các dịch vụ và tiện ích trong khoảng cách có thể dễ dàng tiếp cận bằng đi bộ hoặc bằng xe đạp.

Do đó, các chính phủ cần hành động để đảm bảo an toàn cho các phương tiện giao thông và đường bộ, cải thiện cách mọi người đánh giá và ứng phó với các rủi ro khi tham gia giao thông; đồng thời, đảm bảo rằng, trong trường hợp xảy ra va chạm khiến ai đó bị thương, họ sẽ được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc khẩn cấp kịp thời.

Kế hoạch Toàn cầu cho Thập kỷ Hành động vì An toàn Đường bộ 2021–2030 kêu gọi hành động liên tục trong tất cả các lĩnh vực này. Ngoài ra, Kế hoạch Toàn cầu nhấn mạnh rằng sự chuyển đổi sang mạng lưới đường bộ và đường bộ lấy con người làm trung tâm – những mạng lưới đường bộ và đường bộ được quy hoạch, thiết kế, xây dựng và vận hành để loại bỏ rủi ro – sẽ giúp chúng ta cứu được nhiều mạng sống.

Dẫn số liệu mới nhất của WHO cho thấy 70% dân số toàn cầu dự kiến sẽ sống ở các khu đô thị vào năm 2030, ông Kluge cho rằng "nhu cầu về giao thông công cộng sẽ tăng lên nhằm thúc đẩy các hoạt động đi lại của một lượng lớn dân số ngày càng tăng”.

Ông Kluge tin tưởng "tầm nhìn mới" được áp dụng thành công ở khu vực châu Âu của WHO sẽ tạo điều kiện thuận lợi không chỉ cho "sự di chuyển và giao thông theo tiêu chí mới, sạch sẽ, an toàn, lành mạnh và toàn diện trong khu vực" mà còn giúp xây dựng nên "những con đường đáng sống ở trung tâm của mọi cộng đồng”./.