Mạng sạch – nước mạnh
Thế giới từng chứng kiến những hậu quả nặng nề do tin giả gây ra. Ở Mỹ, tin giả đã trở thành "vũ khí" trong các cuộc bầu cử. Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, gần 70% người Mỹ thừa nhận tin tức giả là vấn đề nghiêm trọng và gây ra sự phân hóa xã hội. Các thuyết âm mưu đã góp phần làm bùng phát cuộc bạo loạn tại Điện Capitol vào tháng 1/2021, gây ra tình trạng hỗn loạn, đe dọa nền dân chủ và gây tổn thất kinh tế khổng lồ.
Còn tại Brazil, khi dịch COVID-19 bùng phát, hàng loạt thông tin sai lệch đã lan truyền khiến hàng triệu người tin vào các "phương thuốc giả", không tuân thủ biện pháp y tế. Kết quả là dịch bệnh diễn biến ngày càng nghiêm trọng, gây tổn thất lớn về người và của. Bài học từ quốc tế cho thấy rõ rằng, tin giả không đơn thuần là những câu chuyện vô thưởng vô phạt mà chính là "kẻ thù thầm lặng" của một xã hội bình yên và phát triển.
Tại Việt Nam, các luận điệu xuyên tạc thường tập trung vào các vấn đề nhạy cảm như chủ quyền lãnh thổ, biển đảo và quyền con người. Bằng cách bóp méo thông tin, các đối tượng xấu tạo dựng hình ảnh sai lệch về đất nước, làm giảm niềm tin của người dân vào chính quyền, gây mất đoàn kết xã hội và cản trở phát triển.
Đảng ta đã ý thức rõ ràng về tầm quan trọng của việc chống lại thông tin sai lệch nhằm bảo vệ tư tưởng chính trị và an ninh quốc gia. Với sức mạnh truyền thống của một Đảng luôn gắn bó với nhân dân, Đảng cần không ngừng nâng cao năng lực phân tích, nhận diện và cảnh giác trước các thông tin xuyên tạc. Đặc biệt, mỗi đảng viên chính là "lá chắn" trước các luồng tin giả. Trong vai trò tiên phong, đảng viên phải là người kiểm chứng, lan tỏa thông tin chính thống và hành động theo nguyên tắc "dĩ bất biến, ứng vạn biến", tức là kiên định với nền tảng tư tưởng, đồng thời linh hoạt ứng phó với sự phức tạp của không gian mạng.
Một chiến lược hiệu quả để đối phó với tin giả chính là xây dựng một cộng đồng người dân có ý thức tự bảo vệ trước thông tin xấu độc. Trong kỷ nguyên thông tin số, kỹ năng phân tích, sàng lọc và đánh giá nguồn tin không còn là đặc quyền của giới báo chí, mà trở thành trách nhiệm của mỗi người dân. Người dân cần nhận thức rằng tin tức là con dao hai lưỡi: tin tức đúng giúp ta có cái nhìn toàn diện, còn tin giả sẽ gây hoang mang, hiểu lầm. Việc giáo dục để nâng cao "sức đề kháng thông tin" của mỗi cá nhân là nền tảng bảo vệ niềm tin của toàn xã hội. Ở châu Âu, nhiều quốc gia đã đưa kỹ năng nhận biết tin giả vào chương trình học, thậm chí tổ chức các khóa học cộng đồng để người dân hiểu cách xác minh và phân biệt thông tin thật – giả. Việt Nam hoàn toàn có thể áp dụng những biện pháp tương tự, xây dựng chương trình giáo dục kỹ năng thông tin cho học sinh, sinh viên và phổ biến rộng rãi trong xã hội để mỗi công dân trở thành "người tiêu dùng thông minh" trong kỷ nguyên thông tin số.
Trong thế giới số, công nghệ đóng vai trò then chốt để phát hiện và ngăn chặn tin giả. Các quốc gia như Singapore đã thiết lập các công cụ AI để giám sát và cảnh báo tin giả trên các nền tảng mạng xã hội. Luật Phòng chống Tin giả (POFMA) của Singapore quy định rõ về xử phạt đối với những cá nhân hoặc tổ chức phát tán thông tin sai lệch gây ảnh hưởng đến xã hội. Tương tự, Hàn Quốc cũng không ngần ngại đưa ra các biện pháp cứng rắn để bảo vệ người dân trước các luồng tin xấu. Những biện pháp này có thể gây tranh cãi nhưng đã góp phần duy trì trật tự và bảo vệ quyền lợi cộng đồng.
Việt Nam đã và đang hoàn thiện khung pháp lý và đầu tư vào công nghệ để giám sát thông tin trên mạng xã hội. Việc ban hành Nghị định 15/2020/NĐ-CP về xử lý hành vi vi phạm trên không gian mạng là một bước đi đúng hướng. Ngoài ra, cần đẩy mạnh hợp tác với các công ty công nghệ quốc tế như Facebook, Google để kiểm soát thông tin trên nền tảng của họ. Các cơ quan chức năng cũng cần xây dựng đội ngũ chuyên gia công nghệ thông tin để ứng phó với các thách thức mới trong quản lý thông tin và truyền thông.
Trước sự phát triển chóng mặt của mạng xã hội, cuộc chiến chống lại tin giả không chỉ là trách nhiệm của riêng Đảng và các cơ quan chức năng, mà cần sự chung tay của toàn xã hội. Mỗi người dân phải nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc phân biệt đúng sai, mỗi đảng viên phải kiên định và chủ động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Cuộc chiến chống tin giả là một cuộc chiến lâu dài và để giành chiến thắng, chúng ta cần một tinh thần vững vàng, một chiến lược sắc bén và một sự đồng lòng giữa Đảng, Nhà nước và người dân. Chỉ khi đó, nền tảng tư tưởng của Đảng mới được bảo vệ vững chắc trước mọi thế lực thù địch, và Việt Nam mới có thể tiến bước trên con đường phát triển bền vững, hùng cường.
Xuân Thu
Bình luận