Quốc hội khóa XIII và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011-2016, sắp kết thúc. Sự phát triển của đất nước cũng như  mỗi địa phương trong những năm qua đã khẳng định vai trò, vị trí và sự đóng góp lớn lao của các cơ quan dân cử từ Trung ương đến địa phương và mỗi đại biểu.

Nói thế không có nghĩa là 100% đại biểu dân cử đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Dù là con số rất nhỏ, nhưng cử tri không thể “chấm điểm” cho một số đại biểu bị bãi nhiệm vì vi phạm pháp luật; một số đại biểu chưa thật gần gũi với nhân dân, chưa nói được tiếng nói của cử tri.

Nhìn lại nhiệm kỳ Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp sắp kết thúc, để thấy rằng việc giới thiệu, hiệp thương và bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 -2021 phải tiếp tục đổi mới trên nền tảng Hiến pháp 2013, Luật Bầu cử Đại biểu Quốc hội và Đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2015 cũng như thực tiễn cuộc sống đang đòi hỏi.

Cơ cấu, thành phần, tiêu chuẩn, số lượng đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp là những vấn đề hệ trọng quyết định chất lượng hoạt động của các cơ quan dân cử. Hành lang pháp lý cho những vấn đề hệ trọng đã có, nhưng trước khi bầu cử, dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng (trừ vấn đề về tiêu chuẩn đã quy định cụ thể trong luật) người ứng cử đại biểu dân cử cần phải được bàn thảo thêm trên tinh thần tiếp tục phát huy dân chủ, công khai, minh bạch để bảo đảm tỷ lệ hợp lý các đại biểu đại diện cho các ngành, các cấp, các vùng miền, dân tộc, tôn giáo.

Để chọn được nhiều đại biểu dân cử xứng đáng, việc bầu cử ở các cơ quan dân cử từ Trung ương đến địa phương đều thực hiện nguyên tắc không phân biệt giữa người được giới thiệu ứng cử với người tự ứng cử.

Làm thế nào để người dân chọn được người thay mình quyết định vấn đề quan trọng của đất nước, của mỗi địa phương? Có lẽ, ngoài việc công khai lý lịch người được giới thiệu ứng cử và người tự ứng cử, thì cần tạo điều kiện để họ tiếp xúc với cử tri nhiều hơn. Ngược lại, cử tri cũng cần được tạo điều kiện để phát huy quyền dân chủ trực tiếp trong bầu cử.

Thành công của cuộc bầu cử hay nói đúng hơn là chọn được đại biểu dân cử xứng đáng, tài đức vẹn toàn, phần nhiều phụ thuộc vào lá phiếu tín nhiệm của cử tri. Lá phiếu vừa là quyền lợi, vừa là nghĩa vụ thiêng liêng của mỗi cử tri.

Tuy nhiên, sau khi lựa chọn được đại biểu dân cử xứng đáng, thì cử tri vẫn được quyền giám sát lời hứa, trách nhiệm của từng đại biểu. Suy cho cùng, trọng trách mà mỗi đại biểu phải thực hiện là đại diện ý chí, nguyện vọng chính đáng của cử tri. Với trọng trách ấy, tiếng nói của mỗi đại biểu phải là tiếng nói của cử tri, tiếng nói của cuộc sống. Muốn làm được điều đó, mỗi đại biểu phải luôn gắn bó mật thiết với cử tri, hòa mình với dòng chảy cuộc sống, không chịu sự chi phối của lợi ích nhóm, luôn đặt lợi ích của Tổ quốc và nhân dân lên hàng đầu.