Đến thăm các xã: Bản Hon, Nùng Nàng, Bình Lư và Bản Bo và qua trò chuyện với bà con, chúng tôi nhận thấy đồng bào luôn tin tưởng vào chủ trương của các cấp ủy đảng, chính quyền; đồng thuận, quyết tâm chung sức xây dựng NTM, trong đó có nhiệm vụ nâng cao chất lượng tiêu chí môi trường. Thể hiện ở việc các hộ dân tích cực bảo vệ môi trường sống thông qua vệ sinh khuôn viên nhà ở, sắp xếp đồ dùng gọn gàng; làm chuồng nuôi nhốt gia súc, gia cầm xa nơi ở; tham gia tổng vệ sinh đường ngõ bản, khơi thông cống, rãnh thoát nước sinh hoạt vào ngày thứ 7, chủ nhật hằng tuần; trồng hoa ven đường nội bản. Đặc biệt, tự nguyện hiến đất, góp công xây dựng hạ tầng giao thông. Đến nay, 100% đường trục xã, bản trên địa bàn huyện được rải nhựa, đổ bê-tông sạch đẹp; 84% đường trục chính nội đồng được cứng hóa.
Nhiều năm qua, cấp ủy, chính quyền xã Bản Hon luôn quan tâm, chỉ đạo thực hiện tiêu chí môi trường. Các hộ đã chuyển từ nuôi nhốt trâu dưới gầm sàn, cạnh nhà ra lán nương, ruộng. 100% hộ chăn nuôi có chuồng trại; ký cam kết bảo đảm vệ sinh môi trường. Nhiều hộ chủ động xây dựng trang trại, gia trại có bể xử lý chất thải rất khoa học.
Mặt khác, xã Bản Hon cũng đẩy mạnh tuyên truyền, nhắc nhở hộ nuôi gia súc tập trung thực hiện dứt điểm xử lý chất thải chăn nuôi và nước thải sinh hoạt. Nghiêm cấm người dân không vứt bao bì thuốc bảo vệ thực vật ở bờ ruộng, khe suối. Đến nay, bà con vừa bảo đảm chăn nuôi, sản xuất kinh doanh miến dong vừa giữ vững tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM.

Người dân bản Thẳm (xã Bản Hon, huyện Tam Đường) vệ sinh đường nội bản.

Trò chuyện với chúng tôi, ông Tao Văn Ngần - Trưởng bản Thẳm (xã Bản Hon) chia sẻ: “Thành thông lệ, 6 giờ thứ 7 hằng tuần, mỗi hộ dân trong bản đều cử 1 người tham gia tổng vệ sinh môi trường (quét dọn đường, ngõ bản, phát cỏ bên đường). Tôi thường xuyên nhắc nhở bà con khơi thông cống, rãnh thoát nước thải; vớt rác, khơi thông dòng chảy của suối, góp phần nâng cao chất lượng sống”.
Tại xã Khun Há nhiều năm qua, người dân luôn nêu cao trách nhiệm, chủ động, tích cực tham gia bảo vệ môi trường, tạo diện mạo nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp. Trưởng các bản huy động đoàn viên, thanh niên giúp hộ nghèo làm nhà tiêu hợp vệ sinh, đào hố xử lý rác thải, xây dựng chuồng trại xa nhà. 95% hộ dân trên địa bàn xã làm chuồng nuôi nhốt gia súc xa nhà, hợp vệ sinh. 100% hộ được sử dụng nước sinh hoạt và 86,8% hộ có nhà tiêu, nhà tắm, bể chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Theo lời bà con trong xã thì cấp ủy, chính quyền địa phương luôn quan tâm đến nâng cao chất lượng tiêu chí môi trường. Đã chỉ đạo các bản đưa vào quy ước thực hiện nuôi nhốt gia súc xa nhà ở, hợp vệ sinh, nhất là không thả rông; xây dựng nhà tiêu và sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; bỏ rác thải đúng nơi quy định; thực hiện tổng vệ sinh môi trường hằng tuần…
Hiện nay, các xã, thị trấn trong huyện đang nỗ lực nâng cao tiêu chí môi trường thông qua đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt đúng quy cách. Từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, các xã, thị trấn bố trí mỗi bản từ 4 - 7 xe, thùng đựng, chở rác, xây dựng lò đốt rác ở các khu dân cư. Đồng thời, vận động bà con đào hố chôn rác và ký cam kết bảo đảm vệ sinh môi trường. Duy trì 100% dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh, 76% dân số thị trấn được sử dụng nước sạch.
Ông Nguyễn Đình Thượng - Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tam Đường cho biết: Phòng phối hợp với các địa phương tuyên truyền, vận động người dân không thả rông gia súc; xây dựng chuồng trại nuôi nhốt gia súc, gia cầm kiên cố, hợp vệ sinh; tuyệt đối không để chất thải chăn nuôi chảy tràn ra khu dân cư; không vứt rác và xác động vật xuống ao, suối. Đến nay, huyện có 74% hộ chăn nuôi xây dựng chuồng trại nuôi nhốt gia súc, gia cầm hợp vệ sinh. 100% xã, thị trấn đạt tiêu chí môi trường. Một số xã đi đầu trong thực hiện tiêu chí môi trường như: Bản Bo, Bình Lư, Khun Há, Bản Giang…