Ngày 02/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình Hà Nội, trước toàn thể quốc dân, đồng bào, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, từ thời điểm này đất nước bước sang một thời kỳ mới, thời kỳ độc lập tự do, kết thúc sự cai trị của chính quyền thực dân và phong kiến.

Sự ra đời của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa là thành quả của phong trào cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân ở Việt Nam do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo, đó là thắng lợi của một dân tộc thuộc địa dám vùng lên chống lại ách nô dịch của chủ nghĩa thực dân đế quốc.

Cách mạng Tháng Tám thành công, hầu hết các địa phương trên cả nước đều giành được chính quyền về tay nhân dân lao động. Nhưng trên địa bàn tỉnh Lai Châu, do tổ chức Đảng và cơ sở cách mạng chưa đủ mạnh nên không có khởi nghĩa hoặc khởi nghĩa không thành công. Tình hình trên địa bàn tỉnh Lai Châu vào thời điểm này diễn ra vô cùng phức tạp, phong trào cách mạng đứng trước nhiều khó khăn thử thách. Tháng 11/1945, hai tiểu đoàn quân Pháp đã từ Vân Nam – Trung Quốc kéo vào Lai Châu chiếm đóng với ý đồ chiếm lại toàn bộ vùng Tây Bắc. Ngày 19/10/1946 Chiến khu 10 được thành lập. Tháng 7/1947 Trung ương quyết định tách 2 tỉnh Sơn La, Lai Châu nơi chiến khu 2 để thành lập chiến khu 14. Từ năm 1948, thực hiện chỉ thị của trên, Khu 10 và Khu 14 được sáp nhập thành Liên khu 10. Lúc này trên địa bàn Liên khu 10 gần như trùng với địa bàn Quân khu 2 hiện nay. Tháng 11/1949, để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giải phóng Tây Bắc, Trung ương quyết định thành lập Bộ Tư lệnh mặt trận Tây Bắc đảm nhiệm chỉ huy tác chiến ở 4 hướng tỉnh: Sơn La, Lai Châu, Yên Bái, Lào Cai.

Do yêu cầu phát triển của cách mạng, ngày 29/02/1952, tại Bảo Hà – Yên Bái theo quyết định của Chính phủ về việc thành lập các Ban chỉ huy Tỉnh đội, Huyện đội, xã đội; Tỉnh đội Lai Châu được thành lập (lúc đó gọi là Tỉnh đội bộ dân quân). Ngày 13/3/2001, Bộ Tư lệnh Quân khu 2 ra Quyết định số 39/QĐ-BTL công nhận ngày 29/02/1952 là Ngày truyền thống của LLVT địa phương tỉnh Lai Châu.

LLVT địa phương tinh Lai Châu ra đời đã đánh dấu sự trưởng thành lớn mạnh của phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp của đồng bào các dân tộc trong tỉnh, mở ra một thời kỳ mới, thời kỳ nhân dân đánh giặc có Bộ tham mưu giúp việc đắc lực cho Đảng, chính quyền địa phương lãnh đạo quần chúng nhân dân trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

60 năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, LLVT địa phương tỉnh Lai Châu đã lớn mạnh không ngừng, cùng với đồng bào các dân tộc lập nên nhiều chiến công hiển hách, góp phần tô thắm truyền thống dựng nước, giữ nước của dân tộc; góp phần cùng đồng bào các dân tộc trong tỉnh xây dựng Lai Châu: Chính trị ổn định, kinh tế - xã hội phát triển, quốc phòng – an ninh vững mạnh.

(Còn nữa)