Con đường đến xã Pu Sam Cáp đã được trải nhựa, bản làng hiện lên như một bức tranh giữa núi rừng. Người dân hăng say lao động, con trẻ được đến trường và đặc biệt khi nhà có công, có việc, hiếm thấy cảnh cúng ma, trừ tà như trước.

Tập quán của người Mông thích ở trên núi cao, gần rừng, tiện cho việc lập bản, lập mường, làm nương. Nhưng cũng dẫn đến cuộc sống nghèo khó, lạc hậu, sống tách biệt với xã hội, trình độ dân trí thấp nên làm việc gì từ nhỏ đến lớn đều tin vào thần linh, ma quỷ, nhất là có bệnh thì tin “con ma rừng” làm. Mỗi lần cúng mời thầy mo, không chỉ đơn giản là bát cơm, bát canh, chén rượu mà phải là con lợn, con gà, đôi lúc cả trâu, bò, vừa thắp hương vừa mời bản ăn uống. Hộ nào khó khăn thì vay mượn, thế chấp tài sản. Trong khi cúng, nhiều loại cỏ, cây không rõ nguồn gốc được chế biến làm thuốc dùng cho người ốm, có khi đốt cả lá bùa, lấy tro hòa vào nước để dùng. Người bệnh thì chẳng thấy khỏi mà bệnh càng lúc càng nặng, dẫn đến nhiều chuyện đau lòng.

Cán bộ Trạm Y tế xã Pu Sam Cáp (huyện Sìn Hồ) tuyên truyền người dân xóa bỏ các hủ tục lạc hậu.

Y sĩ Nguyễn Văn Thanh cho biết: "Khi tôi mới nhận công tác tại trạm đi đến các bản để tuyên truyền, khám bệnh rất khó gặp được bà con. Nhiều lúc thấy bà con đang cúng ma, người bệnh co giật, cơ thể tím tái, dân không cho vào vì đang đuổi con ma, lúc đấy, chúng tôi vừa thuyết phục, vừa thông báo lên xã cử người đến hỗ trợ. Khi thấy người bệnh không chịu được, dân mới cho vào sơ cứu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng".

Để xóa bỏ hủ tục, cán bộ y tế xã tăng cường tuyên truyền nâng cao ý thức người dân, vận động bà con khi có bệnh nên đến cơ sở y tế khám, không tự ý điều trị tại nhà. Chỉ ra những nguyên nhân của bệnh tật, mầm mống phát sinh và hướng dẫn người dân cách phòng tránh. Để dân tin tưởng, cán bộ y tế cho bà con dùng thuốc điều trị các bệnh thông thường, đưa ra các hình ảnh về phương pháp chữa bệnh hiện đại, từ đó, người dân nghe theo.

Tin tưởng vào cán bộ y tế, bà con trong xã đã nâng cao nhận thức, từng bước xóa bỏ hủ tục, ngay cả thầy mo, thầy cúng không còn hành nghề, biết đến trạm y tế khám bệnh khi ốm đau. Người dân các bản giờ đã có thẻ bảo hiểm y tế, trang bị tủ thuốc dùng khi cần thiết. Trong cuộc sống đời thường, bà con tích cực tập luyện thể thao, nâng cao sức khỏe, ăn uống hợp lý, không lạm dụng chất kích thích. Cán bộ y tế khi đến bản luôn hướng dẫn bà con giữ gìn vệ sinh nơi ở, đặt chuồng trại xa khu dân cư, ăn chín, uống sôi, mắc màn khi ngủ... Đối với nơi xuất hiện bệnh dịch cần thông báo ngay đến cơ sở y tế để kịp thời xử lý.

Cán bộ Trạm Y tế xã Pu Sam Cáp (huyện Sìn Hồ) khám bệnh cho bà con tại bản.

Không chỉ đến bản hướng dẫn người dân cách phòng bệnh, đội ngũ y tế của trạm phối hợp với các đơn vị nhà trường dạy các em học sinh cách nhận biết bệnh, đường lây nhiễm và luôn giữ gìn vệ sinh từ việc nhỏ nhất.

Được biết, Trạm Y tế xã hiện nay có 5 cán bộ, trang thiết bị đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh. Các bản đều có cán bộ y tế bản; thường xuyên được tập huấn, nâng cao trình độ. Trạm còn tận dụng không gian diện tích trồng thảo dược, kết hợp đông tây y trong điều trị bệnh. Vậy nên, sức khỏe nhân dân ngày càng nâng cao.

Từ đầu năm đến nay, Trạm Y tế xã Pu Sam Cáp đã khám, chữa bệnh cho 1.392 lượt, truyền thông 41 buổi với 928 người nghe. Với sự tận tâm trong công tác khám chữa bệnh giờ đây Trạm Y tế xã đã trở thành địa chỉ khám bệnh tin cậy của nhân dân.