Đại tá Phan Hồng Minh – Chính ủy Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh cho biết, Lai Châu quản lý, bảo vệ đoạn biên giới dài 265,095km, tiếp giáp với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) với 101 mốc quốc giới; có cửa khẩu song phương, 5 lối mở truyền thống và nhiều đường mòn qua lại biên giới. Khu vực biên giới tỉnh Lai Châu gồm 23 xã/229 bản thuộc 4 huyện biên giới (Phong Thổ, Sìn Hồ, Mường Tè, Nậm Nhùn). Đây là địa bàn vùng cao, giao thông đi lại khó khăn, cơ sở hạ tầng và đời sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn. Trình độ dân trí thấp, tỷ lệ hộ nghèo còn ở mức cao; phong tục, tập quán lạc hậu, tệ nạn về ma túy chưa được giải quyết dứt điểm…. Đó là những nguyên nhân khiến cho các loại tội phạm như: ma túy, buôn bán phụ nữ, trẻ em qua biên giới, tàng trữ vũ khí… phát sinh với những chiêu thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt.

Cán bộ Đồn Biên phòng Sin Suối Hồ (huyện Phong Thổ) tuyên truyền tới Nhân dân tác hại và cách phòng chống ma túy.

Theo khảo sát của lực lượng biên phòng, tỷ lệ người nghiện thuốc phiện trên tuyến biên giới chiếm 60%, nghiện hêrôin chiếm 40%. Các đối tượng sử dụng và buôn bán ma túy thường là nhóm tội phạm manh động và liều lĩnh, sẵn sàng sử dụng vũ khí, hung khí chống trả khi bị bắt để tẩu thoát. Nguồn ma túy chủ yếu từ các tỉnh Điện Biên, Sơn La vận chuyển đến các huyện (Sìn Hồ, Phong Thổ, Mường Tè, Nậm Nhùn) sau đó vào địa bàn biên giới tiêu thụ. Trong năm qua, nổi lên hiện tượng ma túy được vận chuyển ngược từ Trung Quốc vào các xã Vàng Ma Chải (huyện Phong Thổ) và xã Pa Vệ Sử (huyện Mường Tè) tiêu thụ. Tính riêng năm 2016, lực lượng Biên phòng đã phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ gần hàng trăm vụ liên quan đến hoạt động phạm tội ma tuý (giảm 7 vụ/16 đối tượng so với năm 2015). Điển hình như vụ án bắt đối tượng Chang A Và, dân tộc Mông, sinh năm 1991, thường trú tại bản Nậm Vì, xã Chung Chải, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên về hành vi mua bán trái phép chất ma túy vào ngày 13/11/2016. Đại tá Phạm Văn Hải - Trưởng phòng Phòng chống ma túy và tội phạm - BĐBP tỉnh cho biết, vào hồi 17 giờ ngày 12/11/2016, tổ công tác của Phòng phòng chống ma túy và tội phạm - BĐBP Lai Châu phối hợp với Phòng PC47 Công an tỉnh làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát thường xuyên tại khu vực bản Nậm Khao, xã Nậm Khao, huyện Mường Tè thì phát hiện hai thanh niên đang đứng nói chuyện. Nghi có biểu hiện mua bán trái phép chất ma túy, tổ công tác tiến hành áp sát, khống chế, bắt giữ được đối tượng Chang A Và, đối tượng còn lại chạy thoát thân. Qua khám xét tại chỗ, tổ công tác phát hiện 15 gói nhỏ (khoảng 1,2kg) chứa chất nhựa dẻo màu nâu đen có mùi hăng hắc được đựng trong một bao tải. Tại cơ quan điều tra, Chang A Và khai đã mua số thuốc phiện trên của một người đàn ông dân tộc Mông, khoảng 35 tuổi, ở bản Cao Chải, xã Tà Tổng, huyện Mường Tè với giá 8 triệu đồng. Sau đó, Chang A Và được một người tên Vân, không rõ địa chỉ, tới liên hệ hỏi mua thuốc phiện với giá 50 triệu đồng. Sau khi thỏa thuận về giá, hai đối tượng lên khu vực bản Nậm Khao, xã Nậm Khao để giao dịch thì bị Tổ công tác phối hợp phát hiện, bắt quả tang, thu giữ toàn bộ số thuốc phiện, đem lại niềm tin yêu trong quần chúng Nhân dân.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, để ngăn chặn, tiến tới đẩy lùi ma túy ra khỏi tuyến biên giới, lực lượng BĐBP tỉnh tích cực phối hợp với lực lượng Công an liên tục đẩy mạnh tấn công, trấn áp các nhóm tội phạm ma túy; làm tốt công tác rà soát, nắm tình hình; chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các xã biên giới triển khai thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 21/CT - TW của Bộ Chính trị về Tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy trong tình hình mới. Thường xuyên đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy cho Nhân dân các xã biên giới với nhiều nội dung, hình thức phong phú, như lồng ghép trong các hội nghị sơ, tổng kết, các buổi tọa đàm, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, hay thông qua các già làng, trưởng bản và người có uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số… Từ đó nâng cao nhận thức trong Nhân dân, tạo sức mạnh tổng hợp trong cuộc chiến chống ma túy nơi biên giới.

Tuy nhiên, đến cuối năm 2016, khu vực biên giới trong tỉnh vẫn còn 828 người nghiện ma túy (sử dụng thuốc phiện 517 người, sử dụng hêrôin 311 người), so với năm 2015 giảm 48 người. Nguyên nhân giảm do một số ít tự nguyện cai nghiện thành công, còn lại đi tù, chết và vắng mặt dài ngày không rõ lý do. Chính vì vậy, tình hình hoạt động của tội phạm này vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ phức tạp. Tình hình trồng và tái trồng cây thuốc phiện cơ bản đã được kiểm soát song ở địa bàn xã Dào San, huyện Phong Thổ một số hộ gia đình vẫn lén lút tái trồng cây thuốc phiện xen lẫn với rau trong vườn. Thời gian tới, Lực lượng BĐBP tỉnh tiếp tục phối hợp với lực lượng chức năng chủ động bám sát cơ sở, nắm chắc diễn biến tình hình và phương thức thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm ma túy, xác định địa bàn, đối tượng trọng điểm... Từ đó, xây dựng kế hoạch nghiệp vụ và phương án đấu tranh hiệu quả; tập trung triệt xóa các điểm, đối tượng bán lẻ ma túy; các đường dây buôn bán, vận chuyển ma túy liên tỉnh...

Chủ động, sáng tạo trong xử lý tình hình, phát hiện nguồn lập án, lập kế hoạch đấu tranh trấn áp tội phạm… Những nỗ lực của BĐBP tỉnh trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm ma túy đã góp phần giữ gìn trật tự an ninh xã hội khu vực biên giới, xứng đáng với niềm tin cậy của Nhân dân.